Özgeçmiş / CV Hazırlama

Özgeçmişinizde Neler Yer Almalı?

• İş/Kariyer Hedefi: İş/kariyer hedefinizin özgeçmişinizde yer almasını istiyorsanız bunu son derece açık ve sınırları çizilmiş bir şekilde ifade etmelisiniz. Bunu yaparak, işverenin sizi istediğinizden başka bir pozisyonda konumlandırmasının önüne geçmiş olursunuz. Doğru bir ön mektup ile başvurunuzun değerlendirilme şansını artırabileceğinizi unutmayın.
• İsim, E-mail, Telefon, Adres : Özgeçmişinizi gönderdiğiniz kişilerin sizinle irtibata geçebilmek için, CV’nize yazmış olduğunuz adres ve irtibat numaralarından başka bir olanaklarının olmadığını unutmayın. Size her zaman ulaşabilecek e-mail veya telefon numaraları, özgeçmişiniz içinde bulunan en hayati bilgilerden biridir. Bu bilgileri genellikle kağıdın sol üstüne veya üst-ortasına yazın. İsminizi büyük harflerle yine üst tarafta sola veya ortaya yazabilirsiniz.
• Fotoğraf: Eğer fotoğraflı özgeçmiş isteniyorsa mutlaka özgeçmişinize vesikalık bir fotoğrafınızı ekleyin. Fotoğrafınızın sizin en doğal halinize yakın olmasına dikkat edin.
• Eğitim: Yeni mezun ya da öğrenciyseniz bu bölümü mümkün olduğunca uzun tutup iş tecrübenizden daha önce yazmanızda fayda vardır. Başvurduğunuz pozisyonla ilgili olarak, pozisyonu destekleyebilecek derslerinizi listeleyebilirsiniz. Eğer belli bir iş tecrübesine sahipseniz, eğitim kısmını, iş tecrübesinden sonra yazmanız daha doğrudur. Okullarınızı yazarken aşağıda yazılı olan bilgilere mutlaka yer verin:
  • Mezuniyet yılı
  • Mezuniyet derecesi
  • Bölüm Adı ve Yeri
  • Bunların yanı sıra yaptığınız özel projeler, aldığınız kurslar, katıldığınız eğitim ve seminerler, son olarak da başvurduğunuz pozisyona uygun teknik becerilerinizi yazılabilirsiniz.
• İş Tecrübesi: İş tecrübesine sahip iseniz bu bölümün özgeçmişinizin en önemli kısımlarından biri olduğunu unutmayın. Özgeçmişinizi inceleyen kişi daha önceki tecrübelerinize, başarılarınıza ve o şirkete neler katmış olduğunuza bakarak kendi şirketlerine uygun olup olmadığınıza karar verir. Şirketlerin kendilerine yapılan başvuruları değerlendirmede birçok değişik kriterleri olabilir. Ancak bunlar arasında satış artışı ve verimliliğin artması gibi hususlar en çok dikkate alınanlardır. Bu nedenle varsa bu tip başarılarınızı özgeçmişinizde öne çıkarın. Bu bölümde, daha önce çalıştığınız işyerlerinin adlarına ve o yerlerdeki pozisyonunuzun başlayış ve bitiş tarihlerine ve ünvanınıza yer verin.
• Yabancı Dil: Eğer herhangi bir yabancı dil bilmiyorsanız, özgeçmişinizde bu bölüme hiç yer vermeyin. Bir ya da daha çok sayıda yabancı dil biliyorsanız bunları derecelendirme yaparak yazın. Başvurduğunuz işyerine karşı, görüşme sırasında ya da daha sonraki zamanlarda zor duruma düşmemek ve dil bilginizi ölçmek için yapılacak testte çıkacak olası sonuçları göz önüne alarak derecelendirme yapın.
• Aktiviteler ve Hobiler: Kendinizi olduğunuzdan başka biri gibi göstermeye çalışmayın. Genellikle bu bölümde kişiler gerçek hayatlarında hiçbir zaman ilgi duymadıkları ya da hakkında hiçbir şey bilmedikleri aktiviteleri yazarlar. Gerçekte yapmadığınız şeyleri yazmayın.
• Referanslar: Referanslar, sizin kişiliğiniz ya da çalışma sisteminiz hakkında doğru bilgileri verebilecek kişilerdir. Genelde 3 referans yeterlidir. Referans listesine yazılacak kişilerin adını, ünvanını/pozisyonunu, adres ve iş saatleri içinde ulaşılabilecek telefonunu mutlaka yazın.

Özgeçmişinizi Hazırlerken şunları unutmayın;

• Özgeçmişiniz çok uzun veya çok kısa olmamalıdır. Özgeçmiş, yeni mezunlar ve 1-2 yıl iş deneyimi olanlar için 1 sayfa, deneyimliler için en fazla 2 sayfa olması idealdir. Özgeçmişte 3. sayfa sadece yayınlanmış eserleriniz, verdiğiniz ya da katıldığınız eğitimler, konferanslar gibi listeler için kullanılmalıdır.
• Özgeçmişinize gereksiz kişisel bilgiler yazmaktan sakının. Akılda kalabilecek nitelikte, anahtar kelimeler kullanmaya dikkat edin.
• Günümüzde içeriği rahat anlaşılır ve etkili bir özgeçmiş hazırlamak ve gerektiğinde değişiklikler yapmak için bilgisayar kullanmanızı tavsiye ederiz.
• Bilgisayarda mevcut olan çok çeşitli karakterlerden istediğiniz birini kullanmanız mümkündür. Ancak CV’nizin tümünü tek bir karakter kullanarak yazmayı unutmayın. ‘Helvetica’, ‘Arial’, ‘Times New Roman’ ideal olarak kullanabilecek karakterlerdir. 11 ya da 12 punto ile oldukça okunaklı bir CV yazabilirsiniz.
• CV’nizde sayı kullanabilirsiniz, sayılar çarpıcıdır ve akılda kalır. Bir sayı bazen on sözcükten daha fazla şey ifade eder. Örneğin “Satışların artmasına katkıda bulundum” yerine “Satışların %45 artmasında payım oldu” daha çarpıcıdır.

Ön Mektup ya da Kapak Yazısı

Ön mektuplar bir sayfadan daha uzun olmaz. Hayattaki herşey gibi ön mektubun da bir başlangıcı, gelişmesi ve bitişi vardır. Genellikle başlangıçta kim olduğunuzu ve CV’nizi neden yazdığınızı açıklamanız gerekir. Bunun ardından kendinizi fazla abartmadan şirkete neler katabileceğinizi kısaca anlatın. Bitiş bölümünde teşekkür etmenin yanısıra, ileride size ulaşabilmeleri için iletişim adreslerinizi ekleyebilirsiniz.

Ön mektubu yazarken direkt konuya girmeyin. Önce fikirleri bir araya toplayın ve neler yazabileceğinizi planlayın. Aşağıda verdiğimiz soruları cevaplamanız size başlangıç için yardımcı olacaktır.

• İlk olarak kendinize, özgeçmişinizi göndereceğiniz (başvurduğunuz pozisyonun) şirketin ihtiyaçlarının neler olduğunu sorun. Bu pozisyonu doldurmak için kişilerin hangi yetenek, bilgi ve tecrübelere sahip olmaları gerektiğini göz önünde bulundurarak bu ihtiyaçları belirlerseniz sonuç odaklı bir ön mektup yazmış olursunuz.
• Bu şirkete artı değer olarak katabileceğiniz birkaç özelliğinizi düşünün. Eğer iş ilanına başvuruyorsanız bu özelliklerinizin ilanda aranan özelliklerle yakın ya da aynı olmasına dikkat edin. İlan başvurusu yapmıyorsanız ya da ilanda aranan özellikler belirtilmemişse, yetenek, bilgi ve tecrübelerinizi pozisyonu hayal ederek yazarsanız çok daha başarılı bir ön mektup yazabilirsiniz.
• Neden başvurunuzu bu şirkete yaptınız? Şirket hakkında yeterince bilginiz var mı? Mutlaka işveren (özgeçmişinizi okuyan kişi) neden onlara başvurduğunuzu bilmeli. Bu şirket hakkında sizi çeken neydi? Ürünleri, sundukları hizmetler, şirket felsefesi, misyon, kurum kültürü, şirket hedefleri vb.

Ön mektubunuzu hazırlarken şunları unutmayın;

• Ön mektubunuzu gönderdiğiniz hedef okuyucuya ve sektöre göre özelleştirin.
• Başvurduğunuz şirketin size neler katabileceğinden çok, sizin onlara neler katabileceğinizden bahsedin.
• Kariyer hedeflerinize odaklanın. Şirketin size verebileceği her türlü pozisyonu kabul edebilecek durumda olsanız bile bunu belli etmeyin.
• Genel anlamda, hem eski işyerlerini hem de yaşamınız hakkında herhangi bir negatif olaydan bahsetmeyin.
• Anlatmak istediğiniz konunun etrafında dolaşarak anlatmayın, kısa ve öz biçimde anlatmaya çalışın.
• Mektubu bir sayfadan fazla uzatmayın.
• Mutlaka ve mutlaka iki kere hatta üç kere tekrar geriye dönüp mektubu kontrol edin.
• Ön mektubu ve özgeçmişinizi göndermeden önce arkadaşlarınıza okutarak onların fikirlerini alın.
• Kolay erişebileceğiniz yerlerde ön mektubunuzun ve özgeçmişinizin kopyalarını, farklı şekillerde (mektup, faks ve e-posta dosyası) olarak saklayın. Gönderi yaptıktan sonra hangi firmaya, ne zaman gönderdiğinizin kayıtlarını tutun.

Özgeçmişinizdeki Zayıf Yönleri Nasıl Kuvvetlendirirsiniz?

• “Gençlik Faktörü”: Eğer genç iseniz bunu bir avantaj olarak sergileyebilmelisiniz. Örneğin siz, daha ileri yaşlardaki bir çalışana göre daha dinamik ve istekli şekilde çalışabilirsiniz.
• “Yeni mezunum yeterince tecrübem yok”: Yeni mezunsunuz ve başvurduğunuz pozisyonda sizinle aynı eğitim seviyesinde fakat daha tecrübeli kişilerle yarışıyorsunuz. Bu durumda okulunuzu bir iş tecrübesi olarak düşünün ve başvurduğunuz pozisyonla ilgili aldığınız derslerden, konuya yakın olacak projelerinizden ve bütün bunların size sağladığı bilgi ve becerilerden söz edin. Pozisyonun gerektirdiği tüm bilgi ve becerilere ve bunları talip olduğunuz işte uygulayabilme potansiyel ve yeteneğine sahip olduğunuza karşınızdakini ikna edecek şekilde yazın.
• “İş/Kariyer hedefimi koyamadım”: İş/Kariyer hedefinizi özgeçmişinize koymak zorunda değilsiniz. Eğer gerçekten kendinize henüz uzun vadeli bir hedef belirleyememişseniz, kısa süreli hedefler koymakla başlayın. Bunu yaparken aynı zamanda başvuracağınız pozisyonu da düşünerek hedeflerinizi belirleyebilirsiniz. Ayrıca değişik iş yerlerine yaptığınız başvurularda değişik iş/kariyer hedefleri koyabilirsiniz.
• “Pozisyonun gerektiğinden fazla bilgi ve tecrübeye sahibim”: İnsanlar uzun süre işsiz kalmak yerine, genellikle istediklerinden daha azla yetinmek durumunda kalabilirler. Kimi zamanlar belli bir pozisyona başvuran adaylar pozisyonun gerektirdiğinden daha fazla bilgi ve tecrübeye sahip olabilirler. Bu tip durumlarda işveren, sanılanın aksine sizi tercih etmeyebilir. Bu durumdan kurtulmak için eğer işi istiyorsanız, özgeçmişinizde, gerçekte pozisyonun gerektirdiğinden daha kalifiye olduğunuzu yazmamalısınız. Görüşme sırasında sahip olduğunuz bilgi ve becerinin, pozisyonun gerektirdiğinden daha fazla oluşunu bir avantaja çevirerek, bu konudaki zengin tecrübenizin söz konusu işi yapmakta önemli bir avantaj olduğunu belirtmelisiniz.
• “İşten Çıkarılmalar”: Özgeçmişinizde yer alacak bilgiler arasında, daha önceki işinizden ayrılma ya da atılma nedenini yazmak zorunda değilsiniz. Özgeçmişinizi okuyan kişiye önceki tecrübelerinizden elde ettiğiniz başarılarınızı ve size artı değer kazandıran özelliklerinizi sunun. Unutmayın ki işten ayrılmalar ya da işten atılmalar birçok zaman performansınızın düşük olmasından değil, genellikle insan ilişkilerindeki istenmeyen çekişmelerden doğar. Bu konular büyük bir ihtimalle iş görüşmelerinde size sorulacaktır. Bu nedenle olası böyle zorlu sorulara karşı iş görüşmelerinden önce hazırlanmalısınız.
• “İş/Kariyer hayatınızdaki boşluklar”: Bir çok insanın iş hayatında belli sebeplerden dolayı boşluklar olabilir. Örneğin dört sene bir şirkette çalışmış ve tekrar okula geri dönüp eğitiminizi bir üst seviyeye çıkarmaya karar vermiş olabilirsiniz. Bu tip durumları özgeçmişinizde rahatlıkla belirtebilirsiniz.