Eskişehir ve Kütahya İlleri Tarih Öncesi Dönem Yüzey Araştırması ile bölgedeki tarih öncesi dönemlere ilişkin arkeolojik bilgi eksikliklerinin giderilmesi ana hedefimizdir. Söz konusu yüzey araştırması projemiz üç ana hedef çerçevesinde gerçekleştirilmektir;
1- Yüzey araştırmamızda ilk hedef yeni teknolojiler kullanılarak, bölgedeki tarih öncesi dönemlere ilişkin sorunları ve kronolojik boşlukları doldurabilecek büyük yerleşmeler üzerinde yoğun yüzey araştırması (intensive survey) yapmaktır. Böylelikle bölgenin en önemli tarih öncesi dönem yerleşmeleri olan Kütahya ilindeki Kocahöyük, Tavşanlı, Hacıkebir, Ortaca, Malatça ve Gecek höyükleri ile Eskişehir ilindeki Yakakayı, Karahöyük, Porsuk, Toraman, Gerenli, Karapazar ve Soğulcak yerleşmeleri modern yöntemlerle belgelenerek önemli bir bilgi paketinin bırakılması hedeflenmektedir. Buradaki ana hedef bölgede M.Ö. 3. Binyıl sonu ile M.Ö. 2. Binyılı içeren büyük merkezlerin karşılaştırılmasıdır. Batı Anadolu’nun tarih öncesi dönemlerde en önemli problemlerinden birini teşkil eden ve bölgede şehir devletleri olarak tanımlanabilecek oluşumun başladığı bu dönem ne yazık ki çok az araştırılmıştır. Ayrıca yoğun yüzey araştırması (intensive survey) yapılması planlanan her yerleşme için konunun uzmanlarınca ve yöntemde açıklandığı şekilde sit alanlarının dışında jeoarkeolojik araştırmalar da yapılması planlanmaktadır.
Eskişehir ve Kütahya’da tarih öncesi döneme ait yerleşim yerleri (Yoğun yüzey araştırması (intensive survey) planlanan yerleşmeler sarı ile işaretlenmiştir) (Harita: M. MASSA)
2- Daha önce de vurgulandığı gibi bölgenin tarih öncesi dönem araştırmaları T. Efe’nin yaptığı yüzey araştırmalarına dayanmaktadır. Söz konusu bu araştırmalarda eksik kalan dağlık alanlar ile Kütahya’nın batısındaki vadilerde ve Eskişehir’in doğu ve güneydoğusunda yaya olarak tarama yapılması planlanmaktadır (yaygın yaya yüzey araştırması). Bu sayede bölgede çok az bilgi sahibi olduğumuz Paleolitik ve Neolitik Dönemlere ilişkin yeni yerleşmelerin de ortaya çıkarılabileceği düşünülmektedir.
Eskişehir ve Kütahya’da tarih öncesi döneme ait yerleşim yerleri. (Bugüne kadar araştırmaların daha az yapıldığı ve projemiz kapsamında detaylı tarama yapılması planlanan alanlar mavi ile işaretlenmiştir) (Harita: M. MASSA)
3- Maden yatakları bakımından oldukça zengin bu bölgede, Anadolu’nun en erken gümüş yatağı bulunmaktadır. Ancak Gümüşköy’deki söz konusu bu maden yatağı dışında maden kaynaklarının araştırılması bağlamında ne yazık ki başka bir çalışma yapılmamıştır. Bununla birlikte son yıllarda Eskişehir ve Kütahya arkeoloji müzelerinde proje kapsamında sürdürülen metal eserlerin analiz çalışmasının ilk sonuçları bölgede en azından İlk Tunç Çağı I Dönemi ile birlikte yoğun bir madencilik faaliyetinin başladığını göstermektedir. Araştırma ile hedeflerimizden bir tanesi de maden yataklarının yakın çevresinde araştırmalar yaparak buralarda, tarih öncesi dönemlere ilişkin izlerin ortaya çıkarılması olacaktır.
Eskişehir ve Kütahya illerindeki maden yatakları ve bölgede kazılmış yerleşmeler ( Harita: M. MASSA)
Sonuç olarak yeni yöntem ve teknolojiler kullanılarak detaylı yerleşme dağılım haritalarının çıkarılması sayesinde, bölgenin tarih öncesi dönemlerde konumunun açık bir şekilde ortaya konabilecek ve bölgenin kronolojisindeki, kültürel ve siyasal yapılanmasındaki mevcut boşlukları doldurmaya yönelik olarak zemin hazırlanmış olacaktır.